‘GOODMORNING Afghanistan!’ of Pamir highway deel 1

Jangy Nookat (Kyrgyzstan), Kadamzhay, Isfara (Tadzjikistan), Kujand, Istaravshab, Dushanbe, Kalaikhum, Kurgovad, Deh, Rushan, Khorog, Kozideh, Namadgut Poyon, Tuggoz, Ratm
7071km totaal

Net VOOR Pamir:

JA! Ik ben er nog!
Bij terugkomst in de bewoonde wereld (hier in Osh, Kyrgyzstan, waar ik dit typ) begon mijn telefoon te tuuten en te trillen tot hij vastliep van de inkomende berichtjes. ‘We hebben al zo lang niets van je gehoord!’ ‘Gaat alles goed met je???’ ‘Geniet maar lekker van het geen wifi hebben daar!’.
Ineens besefte ik me dat in de 3 weken die ik in de Pamir heb doorgebracht, het leven in Nederland ook gewoon door is gegaan. Iets wat ik me slechts met momenten realiseerde in het afgelegen Pamir gebergte en de Wakhan vallei. Wifi was er alleen in Khorog (daar waren we al na drie fietsdagen vanuit de bewoonde wereld), de eerste douche daarna (lees: wasbeurt van mijn haren) was tien dagen later in Murgab, maar ook tot daar is het internet nog niet doorgedrongen. Tussendoor heb ik mij gewassen in riviertjes en met emmers water bij homestays. Een berichtje naar huis heb ik nu en dan verstuurd vanaf mijn telefoon (als ik bereik had) op enkel mijn coordinaten vanaf mijn ‘Spot gps messenger’.
Ik, normaal gesproken een koukleum, heb hartelijk moeten lachen om de verschillende fietsers die ik tegenkwam die de riviertjes en emmers water te koud vonden om zich in en mee te wassen. Ik vermoed dat ik me tot een van de schoonste wereldfietsers mag rekenen!

In deze eerste blog zal ik schrijven over de belevenissen van Kalaikhum (onze eerste stop in de Pamir) tot Ratm (net voorbij Langar, waar we de Wakhan vallei verlieten en de bergen door stoken richting de m41, de officiele Pamir Highway).

Al met al kan ik zeggen dat het me ‘mee is gevallen’. Ik ging er in alsof ik een soort veldslag moest gaan leveren, bereid om af te zien en te me een weg door het gebergte te vechten. Dit naar aanleiding van de verhalen van andere fietsers. Maar, eerlijk is eerlijk… de eerste week voelde als een pleziertochtje rond de (Loonse en Drunense) duinen. Vanaf Kalaikhum klimt de ‘weg’ (een afwisseling tussen asfalt-gaten-kaas en zanderig gravel) heel geleidelijk stroomopwaards langs de Panj. We fietsten constant langs de rivier op met uitzicht op Afghanistan dat direct aan de overkant begint. Soms is de rivier woest en snelstromend, soms rustig en (in theorie) doorwaadbaar naar Afghanistan zonder natte billen te krijgen.
Overal lagen er (piep)kleine dorpjes en er waren genoeg ‘Homestays’ voor vrijwel iedere nacht. Bij aankomst klinkt direct ‘Chai! Chai! Chai!’, oftewel, de thee komt er aan(!), over het algemeen samen met brood, soms koekjes en snoepjes en op een goede dag boter en/of zelfgemaakte abrikozenjam. Het verdere eten is er eentonig en bestaat vooral uit noodles, aardappelen, wat kool en boullion. Dit in iedere bedenkbare combinatie. Het ontbreken van vlees betreurde ik niet, want onze magen waren al genoeg van streek door de hoogte en vreemde ‘melkproducten’.

Bij Tuggoz, in de Wakhan vallei, leid een weggetje 7km stijl de berg op naar de hotsprings van ‘Bibi Fatima’, vernoemd naar de dochter van de profeet Mohammed. Van deze hotspring word gezegd dat een bad er in bevorderend werkt voor de vruchtbaarheid van de vrouw. Nu ben ik niet echt een groot fan van ‘vruchtbaarheid’, maar des te meer van een warm bad na een week inspanning op de fiets en het gebrek aan een douche. Onze homestay bevond zich onder aan de stijle helling. We vertrokken te voet, maar konden gelukkig met de eerste de beste auto meeliften met drie mannen die ook gezellig samen een warm bad gingen nemen. Mannen en vrouwen gaan (natuurlijk) gescheiden in twee verschillende hotsprings. Bij de dames was het een drukte van jewelste. Jong (een jaar of 9) en oud (een jaar of 70) ging samen poedelnaakt de kleine hotspring in. Ik, als enige toeriste, was middelpunt van de belangstelling en werd door enkele leeftijdsgenotes onder hun hoede genomen om ieder ‘vruchtbaarheidsstimulerend’ ritueel te ondergaan. Van 5 slokken water drinken dat uit de rotsen stroomde, tot mijzelf in een grot wringen die amper groter was dan ikzelf om daarin een steentje op te duiken wat ik vervolgens in mijn drink- en waswater zou moeten doen. Hun enthousiasme en zorgzaamheid was zo roerend dat ik ze maar niet heb gezegd dat ik in mijn baarmoeder liever ‘geen polonaise’ wil. Gelukkig ben ik niet erg bijgelovig…

De ‘Pamir lodge’ in Khorog staat bekend als een meeting point voor fietsers en andere reizigers. Gezien de locatie van de Pamirs, de slechte wegen en de dunbevolktheid, is eigen vervoer hier de beste optie. Zodoende dat de meeste reizigers per fiets, motor of eigen auto rondreizen. Daarnaast zijn er nog enkele lifters of rijkere reizigers die een tour met jeep doen. Maar, de fietsers zijn toch wel echt in de meerderheid.

Bij gebrek aan een homestay klopten we ergens aan met de vraag om in de tuin te kamperen. Hier werden we enthousiast binnen gehaald en werd een urenlange bruiloftsvideo voor ons opgezet. Nou ja, ‘voor ons’?? Het werd pas leuk toen we zelf de traditionele dansen aangeleerd kregen!

Bij een guesthouse in Namadgut Poyon werd tijdens onze aankomst de muur van de ‘douche’ nog even opgehoogd met een mengsel van mest en modder. Toen deze man uit was gekliederd heb ik kunnen genieten van warm water om me mee te wassen in een afgesloten ruimte. Dat is meer dan er de meeste dagen voor handen was. En meer dan dat heb ik eigenlijk ook niet nodig, ontdekte ik langzaamaan.

En DE foto van het eerste deel Pamir, voor mij. Wat een uitzicht, wat een lucht, wat een rivier!
Voor mij is er geen twijfel mogelijk of ik hier ooit nog terugkom. ZEKER kom ik dat! er zijn nog verschillende andere wegen te doen door het Pamir gebergte. Natuurlijk is het leuk om weer een ijsje te kunnen eten, filmpje te kijken, cola te drinken en over asfalt vooruit te vliegen, maar dat alles voor nog een paar weken opgegeven in ruil voor DIT….. in a split-second!

Hier en daar een groen veldje..

Aan water hebben we eigenlijk nooit gebrek gehad in dit deel van de Pamir. Het water van de Panj was dan wel grijzig van het gesteente (mineralen?). Maar er stroomde genoeg water direct uit de bergen in kleine stroompjes of grotere watervallen of riviertjes om de flessen tijdig te vullen. Het meest bijzondere was deze plek, waar puur Spa Rood (in ieder geval water met koolzuur) direct uit de berg vloeit!

Later die dagen kwamen we aan in Langar, het laatste dorp in de Wakhan vallei aan de Panj. Vandaar zijn we 5km omhoog geklommen over een hels stijle weg. Al gauw kwamen er twee enthousiaste kinderen op ons afgerend die ons hielpen de fietsen een eindje naar boven te duwen. Na een meter of 200 volgde daarop ‘denge denge, money money’. En wat doe je dan?? In de hoop (en veronderstelling) dat ze het geld ook daadwerkelijk zelf mochten houden en er wat lekkers van zouden kopen, hebben we ze toch maar een paar Somoni gegeven.

De mensen in de Pamir hebben weinig. Maar al hadden ze geld als water, je koopt er daar weinig of niets voor. Doordat het gebied zo afgelegen ligt is er weinig voorraad in de winkels en komt het eten grotendeels van eigen land.
Remco en ik hebben ons vaak afgevraagd waarom die mensen er uberhaubt wonen. We begrepen wel dat de kinderen vaak naar Moskou gaan om te studeren, of Dushanbe. Sommige families wonen er alleen maar in de zomer, als ze er (het) vee (van iemand anders) hoeden en daarnaast wat bijverdienen als homestay of theehuis. Maar de meesten zijn daar vast gesettled. Helaas konden we meestal niet genoeg met elkaar communiceren om te vragen naar hun reden om daar te wonen en te blijven.

Ik hoop en ben van plan over enkele dagen nog een blog te schrijven over het tweede gedeelte van de Pamir EN mijn (gewijzigde) plannen voor de komende maanden! Want we hebben nog heel wat beleefd!
Morgen zeg ik mijn gezelschap, Remco, gedag en vertrek ik naar China! Een nieuw land, een nieuwe wereld (verwacht ik).
Ik heb er zin in. Ik vond centraal Azie fantastisch, maar ik heb er ook lang genoeg doorgebracht nu. Het is tijd voor nieuwe indrukken, nieuwe cultuur, nieuwe taal en nieuw eten!!

Tot gauw in DEEL II!

Hera